Çalışma hayatının evde çalışma şekline evrilmesi ile birlikte klasik anlamada hizmet sözleşmesinden farklı özellikler gösterene atipik bir çalışma şekli ortaya çıkmıştır.
Hizmet sözleşmesi TBK m. 393’de yer alan tanıma göre, işçinin işverene bağımlı olarak belirli veya belirli olmayan süreyle iş görmesi ve işverenin zaman ve yapılan iş üzerinden ücret ödemeyi işlendiği sözleşmelerdir. Şekil şartı bulunmayan hizmet sözleşmesi, durumun gereklerine göre tarafların ücret karşılığında yapılabilecek bir işin belli bir süre için görülmesi üzerine anlaşması ile kurulmuş sayılacaktır. Hizmet sözleşmesinin geçerliliği sonradan anlaşılması halinde, hizmet ilişkisi ortadan kalkıncaya kadar geçerli bir hizmet sözleşmesinin bütün hüküm ve sonuçlarını doğuracaktır.
Evde hizmet sözleşmesi ise “işverenin verdiği işi, işçinin kendi evinde veya belirleyeceği başka bir yerde, bizzat veya aile bireyleri ile birlikte bir ücret karşılığında görmeyi üstlendiği sözleşmedir” şeklinde kanunda tanımlanmıştır.
Bu iki sözleşme arasında ki en temel fark ise, işçinin iş görme borcunu işverenin belirlediği bir yerde değil, kendi belirlediği yerde ifa etmesidir. Buna bağlı olarak işveren denetim ve gözetim yetkisi işin görülmesi esnasında değil, iş sonucunun teslimi anında söz konusu olmaktadır. Sözleşmeleri birbirinden ayıran bir diğer husus ise sözleşme konusudur. Klasik hizmet sözleşmesinde konu işin görülmesi iken, evde hizmet sözleşmesinde ise konu işin sonucudur. Bu durum evde hizmet sözleşmesi ile çalışan bir işçinin işini kötü ifa etmesi halinde ücret hakkının olumsuz etkilenmesine sebebiyet vermektedir. Öte yandan genel hizmet sözleşmesinde işçinin iş sonucundan dolayı herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Bu nedenle işin kötü ifa edilmesi ücrete hak kazanmayı etkilemeyecektir, ancak meydana gelen bir zarar söz konusu ise tazmin edilebilecektir.
Evde hizmet sözleşmesi ile çalışan işçiye, işe yönelik genel koşulların, işe özgü koşulların ve işçi tarafından sağlanacak malzemelere yönelik ödenecek ücretin işveren tarafından bildirilmesi gerekmektedir. Evde hizmet sözleşmesinde işçi tarafından belirlenen çalışma saatlerine, işin birimi için kararlaştırılan süre sonuna kadar işi teslim etme şartı ile bir sınırlama getirilmiştir. Evde hizmet sözleşmesinde işçinin çalışması süresini ve yerini belirlemesi mümkündür. Ancak işçinin, işverenin
istediği ölçü ve nitelikte iş sonucunu belirlenen zamanda sonuçlandırması gerekmektedir. Bu kapsamda işçi işe zamanında başlamak ve işi belirlenen zamanda bitirmekle yükümlüdür.
